IJzertekort en mineralentekort: waarom supplementen vaak niet de oplossing zijn (en wat wel de echte oplossing is)

IJzertekort komt voor bij 15% van de vrouwen. Het kan zorgen voor vermoeidheid, koude handen en voeten, neerslachtige gevoelens en duizeligheid. Ook kan een ijzertekort zorgen voor gekke cravings (zoals bijvoorbeeld naar zand, klei of aarde) en een slechte concentratie.

Over het algemeen is wel bekend dat heftige menstruaties kunnen zorgen voor ijzertekort (een menstruatie hoort overigens pijnvrij te zijn wanneer de voeding en darmen gezond zijn). Dit is bij heel wat vrouwen het geval, en was bij mij voor een gedeelte ook het geval. Ik had (ja, had! AlhamdouLlilah) extreem heftige menstruaties met heel veel bloed. Maar zoals al gezegd, dit had ik - en hebben steeds meer vrouwen - al voordat ze überhaupt een menstruatie hebben.

Ook kan een ijzertekort komen door het eten van voeding die laag is in ijzer (zoals teveel deegwaren en ongezonde voeding). Overigens een side note: er wordt vaak gedacht dat er veel ijzer zit in spinazie, bonen en noten. Nou ga ik zeker niet beweren dat ze ijzerarm zijn, maar de opname van plantaardige voeding is vele malen lager dan die van dierlijke voeding. Hoe dichter de eiwitten van het voedingsmiddel dat je eet lijkt op de eiwitten van ons eigen lichaam, hoe beter de opname is. 

Eet je volgens je gevoel redelijk gezond, maar heb je toch een ijzertekort, dan kunnen onderstaande twee redenen daar zeker aan bijdragen.

1. Je hebt een overgroei aan ziekteverwekkende bepaalde bacteriën die leven op ijzer. Die bacteriën eten dan jouw ijzer op, waardoor je zelf te weinig binnenkrijgt.
   
   Omdat wij meestal niet zijn opgegroeid met levende bacteriën dagelijks consumeren, maar juist wel met veel granen, suiker en bewerkte voeding, is onze darmflora uit balans. Bepaalde slechte bacteriën maar ook schimmels (Candida Albicans) kunnen dan de overhand krijgen, en van alles in de war schoppen. Dat kan enerzijds verstoorde hormonen veroorzaken, maar ook een brein dat gewoon niet goed meewerkt, geheugen verlies, extreme vermoeidheid, een opgeblazen gevoel en een kort lontje. Maar dus ook ijzertekort.
   
   Die slechte microben (bacteriën, gisten et cetera) - waar je dan een overgroei van hebt wanneer je niet gezond bent opgegroeid - vermenigvuldigen dan ook op bepaalde gezonde voeding (zoals bijvoorbeeld granen). 
   
   Zelfs als je uiteindelijk besluit om zelf gezond te gaan eten, is dat dan niet meer voldoende om je darmflora weer in balans te krijgen. Tegen de tijd dat wij ergens rond de 20, 30 of 40 jaar zijn (wat over het algemeen mijn doelgroep is, als diëtiste) is onze darmflora over het algemeen zo verstoort, dat je er dus niet meer vanaf komt met 'wat zuurkool', pro biotica en rauwe kefir.
   
   Als je van je klachten af zou willen komen - en ik hoop dat je jezelf dat waard vindt, want altijd moe zijn verlaagd de kwaliteit van je leven enorm - dan zou je heel je voeding moeten omgooien. En dat is enerzijds dus de goede bacteriën toevoegen (om die darmflora weer in balans te krijgen), maar anderzijds ook bepaalde productgroepen tijdelijk laten, tot de darmflora zich weer hersteld. Welke productgroepen dat zijn hangt ook weer af van je andere klachten. Zeker als ijzertekort samengaat met menstruatieklachten, auto-immuunziekten, chronische vermoeidheid, prikkelbaar darmsyndroom, de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa, dan is een goede aanpak nodig.
   
   Heb jij ijzertekort en nog meer darm gerelateerde klachten? Dan adviseer ik je sterk je voeding om te gaan gooien. Mocht je daar hulp bij nodig hebben, dan ben je van harte welkom (de groepsbegeleiding van augustus 2024 zo snel vol dat ik een nieuwe tweede groep ga openen voor vrouwen die hun energie en kracht terug willen).
   
   
2. Op het moment dat jouw darmflora uit balans is dan heb je - zoals je inmiddels wel weet - een overgroei aan ziekteverwekkende bacteriën.
   Deze slechte bacteriën produceren dan giftige gassen, die de darmwand aantasten. Dit zorgt ervoor dat de darmwand te doorlaatbaar wordt, en hierdoor wordt de opname van jouw ijzerinname (veel) minder. Je kunt dan veel mooie biologische producten eten, maar die neem je dan veel minder op. Aan de opneembaarheid van jouw darmen werken is dan ook cruciaal. 
   
   Hoe dan? Enerzijds doe je dit door dagelijks zelf getrokken bouillon te gaan drinken (recept op mijn blog!), want hierin zitten de bouwstoffen gelatine en collageen, die - bi idni Llah - de beschadigingen van de darmwand weer 'opvullen'.
   
   Anderzijds doe je dit door bepaalde productgroepen die wat moeilijker te verteren zijn - zoals granen - tijdelijk te laten. Welke productgroepen jij het beste kan laten hangt verder af van jouw conditie. Hoe meer klachten je hebt, hoe minder productgroepen je kunt verdragen.
   
   Het weglaten van deze productgroepen is trouwens tijdelijk; tot jouw darmen zo sterk zijn geworden dat je ze weer verdraagt.

Verder wil ik nog wat tips delen over hoe je je ijzertekort op een 'oppervlakkige' manier omhoog kan helpen. Bijvoorbeeld wanneer je bijna gaat bevallen en - net zoals ik destijds had - niet thuis mag bevallen wanneer je ijzerlevel te laag is.

De tips:

• Blijf weg van suiker en bewerkte voeding, zodat je darmflora niet nog verder uit balans raakt, en je darmwand niet nog verder beschadigd.
  
  
• Eet minder plantaardige voeding, en meer dierlijke.
  
  
• Eet dagelijks gefermenteerde voeding (rauwe kefir, echte gefermenteerde groenten -niet in azijn of uit een zakje. Echte gefermenteerde groenten kun je zelf maken of krijgen in de bio-winkel. Maar de enige ingrediënten moeten dan zijn: zout, water, groenten en eventueel wat kruiden. Geen azijn en geen e-nummers als ascorbinezuur. Ook moet het in een glazen pot in de koelkast zitten. Is dit niet het geval, dan zitten er geen levende bacteriën meer in-. )
  
  
• Neem eventueel een supplement (bijvoorbeeld 'Balanced Iron complex' van Viridian).
  
  
• Eet dagelijks 50 tot 100 gram lever. Kippenlever is een goede, milde keuze. (ja dit mag ook dagelijks tijdens de zwangerschap; sterker nog, dit is zeer aan te raden). Combineer je lever met zuurkool (hoog in vitamine C, wat de opname van ijzer vergemakkelijkt). 
  
  
• Eet tijdens je menstruatie minder rauwe, koude dingen. Probeer om meer verwarmende, gestoofde maaltijden te eten, en kijk of dit helpt met extreem bloedverlies (hierdoor raak je minder ijzer kwijt).
  
  
• Eet dagelijks eieren.
  
  

PS fun fact: wist je dat een borst gevoede baby voldoende heeft aan alleen melk tot een maand of tien? Vanaf tien maanden begint bijvoeding

ook belangrijk te worden, omdat borstvoeding de ADH (aanbevolen dagelijkse hoeveelheid) ijzer niet meer dekt. En waar zit juist absoluut geen ijzer in? Yupppppp. Groente- en fruithapjes. Dus. De beste bijvoeding is niet plantaardig, maar dierlijk.